De Europese Commissie heeft woensdag een baanbrekend plan aangekondigd om binnen de EU-lidstaten vijf ‘AI-gigafabrieken’ te realiseren. Dit initiatief maakt deel uit van het nieuwe ‘AI Continent Action Plan’, gepresenteerd door Europees Commissaris voor technologische soevereiniteit Henna Virkkunen.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen had tijdens de AI-top in Parijs afgelopen februari al aangekondigd dat de EU een versnelling hoger zou schakelen op het gebied van kunstmatige intelligentie. “We moeten voortbouwen op onze eigen sterke punten,” benadrukte Virkkunen tijdens de presentatie. “Europa heeft wereldwijd het grootste aantal AI-onderzoekers per hoofd van de bevolking en duizenden start-ups die hoogwaardige AI-toepassingen en -modellen ontwikkelen.”
Europese positie in mondiale AI-race verstevigen
Om de concurrentiepositie van de EU te versterken in de mondiale AI-wedloop, waarin de Verenigde Staten en China momenteel vooroplopen, acht de Commissie het essentieel dat Europese onderzoekers en bedrijven toegang krijgen tot krachtigere computercapaciteit en kwalitatief hoogwaardige datasets.
De geplande ‘gigafabrieken’ zullen vier keer krachtiger zijn dan de dertien reguliere AI-fabrieken die de EU tegen 2026 al operationeel wil hebben. Deze superinstallaties moeten complexe AI-modellen kunnen ontwikkelen. Via het nieuwe InvestAI-instrument hoopt de Commissie tot 20 miljard euro aan private en publieke middelen te mobiliseren voor de financiering van deze gigafabrieken.
Cloud- en datacenterinfrastructuur uitbreiden
Naast de AI-fabrieken wil de Commissie ook investeringen in cloudcapaciteit en datacenters stimuleren. Later dit jaar zal de ‘Cloud and AI Development Act’ worden voorgesteld, die vergunningsprocedures voor datacenters moet stroomlijnen en duurzaamheidseisen moet vastleggen. Het streven is om de datacentercapaciteit binnen de EU in de komende vijf tot zeven jaar minstens te verdrievoudigen.
Om de toegang tot data te verbeteren, plant de Commissie de oprichting van ‘datalabs’ binnen de AI-fabrieken. Deze labs zullen “hoogkwalitatieve data uit verschillende bronnen verzamelen”. Later dit jaar volgt de ‘Data Union Strategy’ met nieuwe afspraken rond gegevensdeling en interoperabiliteit, “om een echte interne markt voor data te creëren”.
Talentontwikkeling en vereenvoudiging van regelgeving
Het actieplan omvat ook initiatieven om het gebruik van AI door bedrijven te stimuleren en de vaardigheden rond AI te versterken. Er komen specifieke opleidingsprogramma’s en de Commissie wil de werving van hoogopgeleide internationale professionals vergemakkelijken.
Tot slot is er aandacht voor de vereenvoudiging van regelgeving. De Commissie wil onder meer de AI-wet, die nog niet van kracht is, herzien. “We blijven vasthouden aan een risicogebaseerde aanpak, maar onderzoeken of we de regeldruk en rapportageverplichtingen kunnen verminderen,” aldus Virkkunen. De Commissie plant ook een servicedesk om bedrijven te ondersteunen bij het implementeren van de AI-wetgeving.
