Het Belgische magazine Elle heeft maandenlang fictieve journalisten gebruikt om online artikelen te publiceren die door kunstmatige intelligentie zijn geschreven. Uit onderzoek van VRT NWS blijkt dat meer dan de helft van de online artikelen in april en mei dit jaar afkomstig waren van deze verzonnen profielen.
Fictieve journalisten ontmaskerd
Sophie Vermeulen en Marta Peeters werden gepresenteerd als journalisten op de website van Elle, maar bleken niet te bestaan. Sophie’s profielfoto kwam uit een database van de website ‘This Person Does Not Exist’, die met AI gezichten genereert van mensen die niet bestaan. Marta’s foto werd door een AI-detector met 99 procent zekerheid als AI-gegenereerd geïdentificeerd.
Sophie Vermeulen heeft sinds begin dit jaar 403 artikelen ‘geschreven’, terwijl Marta Peeters er 150 op haar naam heeft staan. Het profiel van Sophie onderging ook een naamsverandering: in februari dit jaar stond hetzelfde profiel met dezelfde foto en biografie onder de naam Justine Terme.
Ook andere merken betrokken
Het fenomeen beperkte zich niet tot Elle alleen. Ook andere merken van moederbedrijf ‘Ventures Media’, zoals Marie Claire, Forbes en Psychologies, maakten gebruik van verzonnen profielen en AI-gegenereerde inhoud. Bij Marie Claire verschenen artikelen onder de naam Claire De Wilde, bij Forbes onder Elise Van den Berg.
Bijzonder problematisch was het geval van ‘Femke’ bij Psychologies. Deze fictieve auteur presenteerde zich als “ervaren psycholoog” en schreef vanuit die rol adviezen. Carl Defreyne, voorzitter van de Psychologencommissie, reageerde ontzet en herinnerde eraan dat psycholoog een beschermde titel is.
Reactie van uitgever
Na vragen van VRT NWS werden de namen en profielen aangepast en verscheen een disclaimer bij de artikelen: “Deze inhoud werd gegenereerd met behulp van AI.”
Een leidinggevende van Ventures Media verklaarde dat het ging om “een test vanuit het tech-team” waarbij “artikels volledig door AI zijn gemaakt en niet redactioneel zijn nagelezen”. Over het geval van Femke zei de verantwoordelijke dat het “om een fout ging die intussen is gecorrigeerd”.
Transparantie over AI-gebruik
Charlotte Michils van de Vlaamse Vereniging van Journalisten stelde dat redacties transparant moeten zijn over het gebruik van AI in de nieuwsproductie. Volgens de deontologische code moet elk journalistiek stuk voldoen aan hoge kwaliteitseisen en moet transparantie gewaarborgd zijn bij het gebruik van AI.
Het bedrijf heeft aangegeven de werkwijze aan te passen om in de toekomst duidelijker te maken wanneer content door AI is gemaakt. In de papieren versies van Elle en de andere tijdschriften werden de valse profielen niet aangetroffen.
