Kunstmatige intelligentie (AI) wordt door Nederlandse bedrijven voornamelijk gezien als een middel om de operationele efficiëntie te verbeteren, maar daadwerkelijke kostenbesparingen blijven nog vaak achter bij de verwachtingen. Dit blijkt uit onderzoek dat in mei 2025 werd uitgevoerd door softwarehuis Nextens in samenwerking met PanelWizard Direct, onder 838 ondernemers en financieel managers.
Van de ondervraagde bedrijven geeft 41 procent aan dat AI de operationele efficiëntie van hun organisatie heeft verbeterd. Daarentegen meldt slechts een kwart (25 procent) duidelijke kostenbesparingen door de inzet van AI. Opmerkelijk is dat de helft van het bedrijfsleven kostenbesparing wel als belangrijke reden noemt om AI te implementeren.
De resultaten variëren sterk per sector. In de horeca en groot- en detailhandel ziet 32 procent kostenbesparingen, evenals 30 procent van de financiële instellingen. Daarentegen scoort de landbouw- en visserijsector met 17 procent, terwijl cultuur, sport en recreatie met slechts 4 procent het laagst scoort.
Ook bedrijfsgrootte speelt een rol: grote organisaties met meer dan 500 werknemers realiseren vaker kostenbesparingen (30+ procent) dan kleine bedrijven tot 25 personen (17 procent).
Een knelpunt vormen de implementatiekosten. Bijna een kwart (23 procent) van de respondenten vindt dat de kosten voor AI-implementatie hoger uitvallen dan verwacht. Dit geldt vooral voor sectoren als vervoer en opslag (36 procent) en financiële instellingen (35 procent).
Voor de komende drie jaar verwachten bedrijven dat AI een steeds grotere rol gaat spelen in ondersteunende processen zoals juridische dienstverlening, HRM, marketing, klantenservice en finance. Vooral bij klantenservice zijn de verwachtingen hoog: 20 procent denkt dat AI binnen drie jaar 60 tot 100 procent van dit werk overneemt.
