De Europese Commissie staat op het punt belangrijke wijzigingen aan te kondigen in de implementatie van de baanbrekende AI Act. Bronnen binnen het juridische advieslandschap suggereren dat Brussels overweegt om de deadline voor bepaalde verplichtingen uit te stellen en tegelijkertijd meer ruimte te bieden aan kleinere bedrijven.
Technische Uitdagingen Vertragen Implementatie
De AI Act trad op 1 augustus 2024 officieel in werking, maar de praktische uitvoering blijkt complexer dan verwacht. Hoewel bepaalde verplichtingen al vanaf 2 februari 2025 gelden – zoals het verbod op bepaalde AI-praktijken – hebben bedrijven tot 2 augustus 2026 om volledig te voldoen aan de nieuwe regelgeving. Het ontbreken van definitieve technische standaarden zorgt echter voor aanzienlijke onduidelijkheid in de sector.
“Zonder geharmoniseerde Europese normen is het voor bedrijven bijna onmogelijk om met zekerheid te bepalen wat precies vereist is,” legt een Brusselse bron uit. Deze technische richtlijnen zijn inmiddels uitgesteld tot na 2025, wat heeft geleid tot groeiende druk vanuit het bedrijfsleven om uitstel te verlenen voor bepaalde bepalingen.
Verlichting voor Kleinere Ondernemingen
Een van de meest significante voorstellen betreft het aanpassen van de eisen voor het midden- en kleinbedrijf. De Commissie bekijkt verschillende opties om de regeldruk te verminderen:
De voorgestelde maatregelen omvatten vereenvoudigde documentatieprocessen, uitgebreide begeleiding bij het naleven van de regels, en aanzienlijk lagere kosten voor certificering. Deze aanpassingen zijn bedoeld om te voorkomen dat innovatieve mkb-bedrijven worden benadeeld door bureaucratische hindernissen.
Nieuwe Categorisering van AI-Systemen
Parallel aan deze ontwikkelingen wordt een herziening overwogen van welke AI-systemen daadwerkelijk onder de strengste categorieën vallen. Systemen die momenteel als ‘hoog risico’ worden geclassificeerd, zouden mogelijk een lagere status kunnen krijgen als ze:
- Geen directe invloed hebben op kritieke sectoren zoals gezondheid of openbare veiligheid
- Uitsluitend intern worden gebruikt zonder externe impact
- Onder constante menselijke supervisie opereren
Gevolgen voor de Nederlandse Markt
Voor Nederlandse AI-startups en scale-ups brengt deze ontwikkeling zowel kansen als uitdagingen met zich mee. Nederland is, net als andere EU-lidstaten, nog volop bezig met de technische implementatie van de AI Act. Zo moeten toezichthouders nog worden aangewezen, een proces dat naar verwachting rond augustus 2026 wordt afgerond.
Deze situatie vraagt om een pragmatische aanpak van Nederlandse bedrijven. Enerzijds biedt het meer ademruimte en tijd om zich voor te bereiden, anderzijds kan het leiden tot verdere onzekerheid over de definitieve eisen en implementatiedetails.
Praktische Aanbevelingen voor Nederlandse Bedrijven
Voor Nederlandse AI-startups en scale-ups zijn er twee cruciale aandachtspunten:
Blijf voorbereid – Ook al zijn er mogelijk vertragingen en aanpassingen in het verschiet, het opbouwen van implementatiekennis blijft essentieel. Bedrijven die nu al werken aan compliance-processen en risicobeoordelingen zullen beter gepositioneerd zijn wanneer de definitieve eisen bekend worden.
Monitor de wetstrajecten – Houd de publicaties en consultaties van de Europese Commissie scherp in de gaten. Deze worden gedurende 2025 verwacht en zullen cruciale inzichten bieden in de definitieve vorm van de regelgeving.
Wat Komt Er Nu?
De komende weken worden cruciaal voor de verdere uitwerking van deze plannen. Het is belangrijk te benadrukken dat het momenteel nog gaat om overwegingen en voorstellen vanuit Brussel – er is nog geen formele wetswijziging gepresenteerd. De Europese Commissie zal naar verwachting concrete voorstellen moeten presenteren die de balans vinden tussen werkbare regelgeving en effectieve AI-governance.
Voor bedrijven die actief zijn in de AI-sector blijft het essentieel om de ontwikkelingen nauwlettend te volgen. Hoewel mogelijke aanpassingen welkom nieuws zijn, verandert dit niets aan het fundamentele belang van verantwoorde AI-ontwikkeling binnen de Europese markt.
De AI Act blijft een mijlpaal in de mondiale regulering van kunstmatige intelligentie, en deze mogelijke aanpassingen tonen aan dat de EU bereid is pragmatisch te handelen wanneer de praktijk dit vereist.
